Δύσκολοι αποχαιρετισμοί, η Εβίνα

Η είδηση με έπιασε εξαπίνης. Πίστευα ότι η Εβίνα Μάλτση θα ήταν παρούσα τον προσεχή Νοέμβριο, στο πρώτο παράθυρο των προκριματικών για το Ευρωμπάσκετ 2021, για να βοηθήσει με την πολύτιμη εμπειρία της στη μετάβαση στη νέα εποχή της Εθνικής Γυναικών. Και ότι ο δικός της αποχαιρετισμός στην ομάδα με την οποία ταυτίστηκε στη συνείδηση όλων των φίλων του γυναικείου μπάσκετ, απανταχού στην Ευρώπη κι όχι μόνο στην Ελλάδα, θα ήταν ανάλογος με εκείνον της Στέλλας Καλτσίδου: με την Εθνική, σε επίσημο αγώνα, εντός έδρας. Αυτό το τελευταίο κυρίως. Σε. Ένα. Γεμάτο. Ελληνικό. Γηπεδάκι.

Τελικά, αποφάσισε αλλιώς. Εκείνη ξέρει…

Το κοντέρ πάντως σταμάτησε ψηλά. 214 συμμετοχές, 3215 πόντοι. 7 Ευρωμπάσκετ, 2 Παγκόσμια Πρωταθλήματα, Ολυμπιακοί Αγώνες στην Αθήνα. Και μια συνεπή, επίμονη κι ακούραστη παρουσία 20 χρόνων που την κατατάσσει ανάμεσα στις πολύ σπουδαίες της ξεχωριστής, ευρωπαϊκής, γενιάς της. Μόνη… παραφωνία: οι απουσίες της το 2012 και το 2013, από επιλογή, και το 2015, από ανάγκη. Ακόμη και τότε, όμως, ήταν κατ’ ουσίαν παρούσα. Εκεί, πάντα.

Πολλές χαρές, περισσότερες λύπες. Ναι. Ακόμη και για εμάς, τους απ’ έξω, τους φυσικούς ή νοερούς θεατές. Από κοντά ή από μακριά, αδιάφορο. Με τα κάγκελα και τις διαφημιστικές πινακίδες ανάμεσά μας ή πίσω από μια γυάλινη, μα καθόλου ψυχρή, οθόνη. Με τις νόμιμες μεταδόσεις ή (πολύ συχνά στα πρώτα χρόνια, τα πέτρινα) με τα πειρατικά στριμάκια, για να μην χάνουμε ούτε ένα λεπτό, ούτε μία φάση, ούτε ένα σουτ, ούτε μία άμυνα. Κατά μία έννοια λοιπόν, ήμασταν κι εμείς εκεί. Στις χαρές και τις πίκρες. Μαζί της.

ΜΑΖΙ ΤΗΣ στον Πύργο και την Πάτρα, κι ας γνώριζαν ελάχιστοι ότι το Ευρωμπάσκετ του 2003 διεξάγονταν στην προολυμπιακή, βυθισμένη στην ατάραχη νιρβάνα της, Ελλάδα. Τότε που η πρόκριση στην 8άδα, μετά και την οδυνηρή ήττα την προηγούμενη μέρα από τη Γιουγκοσλαβία, κρινόταν στο τελευταίο παιχνίδι του ομίλου. Αντίπαλός μας η ομάδα που τα επόμενα χρόνια έμελλε να γίνει ο κακός μας δαίμονας και το μεγάλο προσωπικό της απωθημένο: η Γαλλία. Η νεαρή Μάλτση ήταν συγκινητική. Σημείωσε 16 πόντους, έπαιξε 36 λεπτά. Απέναντι, η νεαρότερη Céline Dumerc παρακολούθησε όλο το ματς από τον πάγκο.

ΜΑΖΙ ΤΗΣ και στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004, σε εκείνη την υπέροχη παράσταση με την Ιαπωνία (33 πόντοι). Γεμάτο γήπεδο σε κάθε αγωνιστική, δεύτερη σκόρερ της διοργάνωσης. Ρε συ, αυτή ξέρει να σουτάρει, μονολόγησε έκθαμβος ο κύριος στην μπροστινή θέση! Το μακρύ της ταξίδι στην Ευρώπη και το WNBA θα ξεκινούσε σε λίγο. Πρώτος προορισμός: España!

ΜΑΖΙ ΤΗΣ και στη Ρίγα το 2009, στο Ευρωμπάσκετ της Λετονίας, με το απολαυστικό δεύτερο ημίχρονο απέναντι στην Ιταλία (26 πόντοι, 6/9 τρίποντα). Επιτέλους, βρέθηκα σε καλή μέρα, αναφώνησε στη μικτή ζώνη περιχαρής κι ανακουφισμένη! Είχαν προηγηθεί οδυνηρές ήττες (από την Πολωνία, από τη Λετονία στην παράταση, από τη Γαλλία σε εκείνον τον εφιαλτικό προημιτελικό), στιγμές έντονης απογοήτευσης κι αμφιβολίας και σκληρή, σκληρότατη αυτοκριτική.

Support System

Μετά το ματς με την Πολωνία

Τί ακολούθησε; Μια ιστορική πρόκριση στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Τσεχίας της επόμενης χρονιάς. Και η ανάδειξη της Μάλτση ως της πολυτιμότερης παίκτριας του τουρνουά (και μέλους της καλύτερης 5άδας). Πώς αλλιώς; Πρώτη σε πόντους (22.6 μ.ό.), πρώτη στα κλεψίματα (3.1 μ.ό.)! Ακόμα δεν γνωρίζω αν υπάρχει σχετικό προηγούμενο στην ιστορία του παγκόσμιου μπάσκετ, ανδρών και γυναικών: ο/η MVP να προέρχεται από μια ομάδα που δεν μπήκε καν στην τετράδα μιας διοργάνωσης. Κι όμως με τα κατορθώματά της τότε ελάχιστοι ασχολήθηκαν. Ευτυχώς ένας από αυτούς ήταν ο Δικαιουλάκος (κάποιοι ανακάλυψαν αυτό το κείμενο δέκα χρόνια μετά!).

ΜΑΖΙ ΤΗΣ στην Οστράβα το 2010, στο Μουντομπάσκετ της Τσεχίας. 29 πόντους φιλοδώρησε τις Αμερικανίδες (όχι και τόσο συχνό φαινόμενο), αλλά αν μένει κάτι στην περίεργη μνήμη και τη λοξή μου ματιά, είναι το νεύμα της προς τις συμπαίκτριές της, όταν τέλειωνε το ματς, να παίξουν άμυνα και να μην δεχτούν καλάθι στην τελευταία επίθεση. Η κατοστάρα τελικά αποφεύχθηκε με… υπόδειξη του Geno Auriemma. Η υπέρβαση όμως που αναζητούσε η ομάδα, αργότερα απέναντι στη Λευκορωσία, δεν ήρθε ποτέ.

ΜΑΖΙ ΤΗΣ και στο Κατοβίτσε το 2011, στο Ευρωμπάσκετ της Πολωνίας κι ας μας πόνεσε εκείνη η σκληρή ήττα από την Κροατία. Για άλλη μια φορά η πρόκριση στην επόμενη φάση κρινόταν στο τελευταίο ματς απέναντι –σε ποιαν άλλη;– τη φίλη μας Γαλλία. Ταλαιπωρημένη από τραυματισμούς εκείνη τη χρονιά, η Μάλτση κάνει μιαν απέλπιδα προσπάθεια να γυρίσει το παιχνίδι στην επανάληψη, μετά από ένα πολύ κακό δικό της πρώτο ημίχρονο. Η διαφορά πέφτει στους 4, αλλά και πάλι βλέπουμε την πλάτη των φιλενάδων μας. Αυτές συνεχίζουν, εμείς παίρνουμε τον δρόμο της επιστροφής.

ΜΑΖΙ ΤΗΣ φυσικά και στην Πράγα το 2017. Στη δική της πόλη. 8 χρόνια πριν στη μικρή Folimanka, με εκείνο το τρελό της τρίποντο μπροστά στη Hana Horáková, ισοφάρισε τη σειρά τελικών με τη Brno και ουσιαστικά χάρισε στην USK Praha το πρώτο πρωτάθλημα Τσεχίας μετά από 13 χρόνια ανομβρίας. Κερδίσαμε το 4ο παιχνίδι με σουτ από το κέντρο της Εβίνας Μάλτση. Θα ήταν υποψήφια για βραβείο ESPY, αν ήμασταν στην Αμερική. Το καλύτερο σουτ που έχω δει από κοντά, ενημέρωσε στα σόσιαλ μίντια της εποχής η συμπαίκτριά της, διεθνής με τις Η.Π.Α., Lindsay Whalen.

Στην αγαπημένη της Πράγα, λοιπόν, όπου έπαιξε το καλύτερο ίσως μπάσκετ της καριέρας της, έμελλε να έχει και τη μεγαλύτερη επιτυχία της με την εθνική ομάδα. Και έμελλε και σε μας να ζήσουμε, μαζί της, το δικό μας παραμύθι. Για τα έργα και τις ημέρες της Πράγας έχουν γραφτεί, έχουν ακουστεί πολλά. Αλλά, είπαμε, η δική μου μνήμη είναι παράξενη και το βλέμμα μου λοξό. Εικόνα πρώτη. Τουρκία. Τελευταία άμυνα στο πρώτο ημίχρονο. Μπλοκ στην Isil Alben. Ψιλοκαφριλίκι… Προς τον πάγκο. Αναστροφή. Μια συγγνώμη. Εικόνα δεύτερη (ετεροχρονισμένη). Απονομή. Οι Γαλλίδες για το αργυρό μετάλλιο. Τρίτη φορά ηττημένες σε τελικό. Η Dumerc, στο τελευταίο της παιχνίδι με τη δική της εθνική, με το κεφάλι κατεβασμένο. Η Μάλτση την εμψυχώνει...

Στην καλύτερη 5άδα.

Κυρίως όμως αυτές οι κουβέντες στη συνέντευξη Τύπου μετά τον χαμένο μικρό τελικό με το Βέλγιο. Και το χειροκρότημα στο τέλος.

ΜΑΖΙ ΤΗΣ και στην Τενερίφη το 2018. Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, νούμερο 2. Τελικός προορισμός. Για μιαν ακόμη απίθανη παράσταση απέναντι στη Γαλλία. Στο κατώφλι των 40 της παραδίδει μαθήματα τεχνικής και φυσικής κατάστασης στις 20άρες Γαλλίδες, ενώ η συμπαθής κυρία Garnier ξεφυσάει απελπισμένη στον γαλλικό πάγκο. Δεν νομίζω οι Γαλλίδες να φοβήθηκαν άλλη φορά τόσο πολύ ότι θα χάσουν το παιχνίδι. 28 πόντοι από την Εβίνα, τη μεγαλύτερη σε ηλικία παίκτρια στην ιστορία των Παγκοσμίων Πρωταθλημάτων. Την πίκρα της και την απογοήτευση για άλλη μιαν ήττα από τις φιλενάδες μας την αισθανθήκαμε στο τέλος όλοι. Τη χαμένη ευκαιρία με τη Νιγηρία επίσης...

Τελευταίος αποχαιρετισμός. Με τα λόγια των άλλων. Εκείνων που ίσως την εκτίμησαν περισσότερο. Κι ας βλέπαμε μονίμως την πλάτη τους. Η γνώμη των νικητών εξάλλου δίνει πάντοτε αξία στον ηττημένο.

Όλοι μας που είχαμε την τύχη να δούμε την Εβίνα να παίζει με την Ελλάδα θα πούμε πως υπήρξε πάντοτε ένα παράδειγμα ανιδιοτέλειας, σεβασμού και ταπεινότητας. Καλή συνέχεια και μπράβο, κυρία Μάλτση! (πηγή)

Αύγουστος 2019

*UPDATE* (Δεκέμβριος 2019)

Λίγους μήνες μετά, στην τελετή απονομής των ετήσιων Βραβείων ΠΣΑΤ, όπου παρέλαβε το βραβείο αθλητικού ήθους και προσφοράς, η Μάλτση ανακοίνωσε και την οριστική αποχώρησή της από την ενεργό δράση. Και πάλι οι φίλοι μας οι Γάλλοι αφιέρωσαν κάμποσες γραμμές για κείνη: μια σύντομη συνέντευξή της (εδώ) και τη γνώμη τρίτων για το πρόσωπό της: μιλούν η Άρτεμις Σπανού, η Στέλλα Καλτσίδου και ο Τζώρτζης Δικαιουλάκος (από τους δικούς μας), καθώς και οι κατά καιρούς συμπαίκτριες και συνοδοιπόροι της: Laia Palau, Céline Dumerc και Lucie Buthors (εδώ).